Βάζουν βαθμούς στα προϊόνταΤο γερμανικό περιοδικό OKO-TEST ελέγχει, αναλύει και βάζει σφραγίδα στην ποιότηταΤης Ιωαννας ΦωτιαδηΕνα κόκκινο τετραγωνάκι με τον βαθμό «gut» ή «sehr gut» (καλά ή πολύ καλά) πάνω στη συσκευασία των προϊόντων λειτουργεί ως «μπούσουλας» για τους καταναλωτές στη γερμανική αγορά. Ο λόγος για τη σήμανση που φέρουν πολλά προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, ως αποτέλεσμα εργαστηριακών αναλύσεων που πραγματοποιεί κάθε μήνα, από το 1985, το περιοδικό OKO-TEST (οικο-τεστ) σε συμβατικά και βιολογικά προϊόντα. Η «Κ» επισκέφθηκε στη Φραγκφούρτη τα γραφεία του περιοδικού, που διαμορφώνει την οικολογική συνείδηση στη Γερμανία.«Δεν διαθέτουμε δικά μας εργαστήρια, συνεργαζόμαστε με τα καλύτερα σε όλη τη χώρα», εξηγεί ο Ρόμαν Γκολντ, διευθυντής του περιοδικού. «Ανάλογα με το υλικό του κάθε προϊόντος, επιλέγουμε το εξειδικευμένο εργαστήριο». Το κόστος για κάθε εργαστηριακή ανάλυση κυμαίνεται στα 10-15.000 ευρώ, με συνέπεια να ανεβάζει το συνολικό κόστος του κάθε τεύχους στα 100.000 ευρώ. «Επιλέγουμε τα ευρείας κατανάλωσης αγαθά, όσα έχουν κάνει μεγάλη διαφημιστική καμπάνια ή παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω της σύστασής τους ή της συχνότητας με την οποία τα χρησιμοποιούμε, όπως για παράδειγμα τα αφροντούς». Φυσικά, δεν λείπουν και οι καταγγελίες καταναλωτών.Τα πρώτα χρόνια η συντακτική ομάδα εστίαζε κυρίως στα τρόφιμα και τα καλλυντικά, αλλά πλέον έχουν επεκταθεί και σε πιο εξειδικευμένες κατηγορίες, όπως τα παιδικά παιχνίδια και οι πιπίλες. Οι εταιρείες έχουν το δικαίωμα να αναρτήσουν στις συσκευασίες την ειδική σήμανση, κάτι που συμβαίνει, βέβαια, όταν αυτή λειτουργεί ως διαφήμιση. Τι συμβαίνει, όμως, όταν τα προϊόντα δεν πιάνουν ούτε τη «βάση»; «Οι αντιδράσεις είναι ετερόκλητες» απαντά στην «Κ» ο αρχισυντάκτης, Γιούργκεν Στέλπφλουγκ. «Κάποιοι αποσύρουν το προϊόν για να το βελτιώσουν, άλλοι μας κάνουν μήνυση». Το περιοδικό έως σήμερα βαρύνεται μόνο με μια καταδίκη. «Παλιότερα, είχαμε περίπου δύο μηνύσεις ανά τεύχος, σήμερα έχουν μειωθεί σε μία» προσθέτει ο ίδιος. Σημειώνεται ότι τα «αρνητικά» αποτελέσματα γνωστοποιούνται μόνο μέσω του περιοδικού ή της ιστοσελίδας του, δεν εγείρουν, ωστόσο, νομικές κυρώσεις.Στα 27 χρόνια που έχουν περάσει, οι κατασκευαστές έχουν λίγο πολύ «συμμορφωθεί». «Εχουμε βρει επικίνδυνες ουσίες ακόμα και σε βιολογικά προϊόντα» παραδέχεται ο κ. Gold «δεν πρόκειται πάντα για αισχροκέρδεια, συχνά πίσω από το λάθος κρύβεται και άγνοια». «Κάθε δημοσιοποίηση αποτελεσμάτων συνοδεύεται και από έρευνα και αρθρογραφία, προκειμένου να μην προκαλέσουμε πανικό στους αναγνώστες, αλλά μόνο να τους ενημερώσουμε» διευκρινίζει ο αρχισυντάκτης. Υπενθυμίζεται ότι στη Γερμανία τα προϊόντα περνούν από το «μικροσκόπιο» και του κρατικού ελεγκτικού φορέα Stiftung Warentest.Τοπικό προϊόν, fair tradeΣτόχος πλέον των δημοσιογράφων του οικολογικού περιοδικού είναι να γίνουν κατανοητές από το αναγνωστικό κοινό οι έννοιες του «τοπικού» προϊόντος, αλλά και του fair trade. «Εχουμε διαπιστώσει ότι κυκλοφορούν προϊόντα με την ένδειξη του τοπικού, χωρίς αυτό να ισχύει» σχολιάζει ο κ. Στέλπφλουγκ, «άλλοι αποδίδουν την επωνυμία ανάλογα με τον τόπο παραγωγής και άλλοι ανάλογα με τον τόπο πώλησης». Ο ίδιος υποστηρίζει φυσικά το πρώτο, επειδή «το περιβαλλοντικό κόστος αυξάνεται λόγω της ρύπανσης που προκαλείται κατά τη μεταφορά».