Ο Φράνσις Φορντ Κόπολα (Αγγλικά: Francis Ford Coppola) είναι Αμερικανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός του κινηματογράφου. Ασχολείται επίσης με την οινοποιία, την έκδοση περιοδικών και τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Είναι διάσημος και πολυβραβευμένος για τη σκηνοθεσία του σε κάποιες από τις κορυφαίες ταινίες του αμερικάνικου κινηματογράφου, όπως Ο Νονός και Αποκάλυψη τώρα.
Ο Φράνσις Φορντ Κόπολα γεννήθηκε στις 7 Απριλίου 1939 στο Ντιτρόιτ του Μίσιγκαν και μεγάλωσε στη Νέα Υόρκη. Οι γονείς του ήταν παιδιά μεταναστών από την Ιταλία. Ο πατέρας του Καρμάιν Κόπολα ήταν καταξιωμένος μουσικός και συνθέτης, με τον οποίο μάλιστα συνεργάστηκε σε αρκετές από τις ταινίες του. Σπούδασε θέατρο στο πανεπιστήμιο Hofstra της Νέας Υόρκης και σκηνοθεσία στο UCLA του Λος Άντζελες. Γύρισε την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του το 1963 (Dementia 13). Το 1971 κέρδισε το Όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου για την ταινία Πάττον, ο θρύλος της Νορμανδίας (μαζί με τον Έντμουντ Χ. Νορθ). Στη συνέχεια της δεκαετίας του '70 καταξιώθηκε ως ένας από τους καλύτερους Αμερικανούς σκηνοθέτες, με τις ταινίες Ο Νονός, Ο Νονός ΙΙ και Η Συνομιλία. Μετά απ' αυτές τις τρεις πολυβραβευμένες ταινίες ο Κόπολα σκηνοθέτησε την ταινία Αποκάλυψη τώρα, βασισμένη στη νουβέλα «Η καρδιά του σκότους» του Τζόζεφ Κόνραντ και με θέμα τον πόλεμο του Βιετνάμ. Η παραγωγή της ταινίας συνάντησε πολλά προβλήματα και η ολοκλήρωση της καθυστέρησε τρία χρόνια. Το 1979 παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ των Καννών όπου κέρδισε το Χρυσό Φοίνικα (μαζί με το Τενεκεδένιο ταμπούρλο του Φόλκερ Σλέντορφ).
Ο Κόπολα γύρισε αρκετές ταινίες και τη δεκαετία του '80, μεταξύ των οποίων τις Αουτσάιντερς, επαναστάτες χωρίς αύριο και Ο αταίριαστος που καθιέρωσαν μια νέα γενιά ηθοποιών (Ματ Ντίλον, Νίκολας Κέιτζ, Ρομπ Λόου, Πάτρικ Σουέζι, Τομ Κρουζ). Το 1990 σκηνοθέτησε το τρίτο μέρος του Νονού και το 1992 μετέφερε στον κινηματογράφο το βιβλίο Δράκουλας του Μπραμ Στόκερ. Η πιο πρόσφατη ταινία του είναι η Τέτρο του 2009. Το 2010 τιμήθηκε από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου με το βραβείο Έρβινγκ Θάλμπεργκ για την συνολική προσφορά του.
Οικογένεια Κόπολα
Πολλά μέλη της οικογένειας του Κόπολα έχουν προσφορά στον κινηματογράφο και τις τέχνες. Εκτός του μουσικού πατέρα του Κάρμινε Κόπολα, η αδελφή του Τάλια Σάιρ είναι ηθοποιός, όπως και ο διάσημος ανιψιός του Νίκολας Κέιτζ (το πραγματικό του όνομα είναι Nicholas Kim Coppola). Επίσης, η κόρη του Σοφία Κόπολα είναι καταξιωμένη σκηνοθέτις και ο γιος του Ρόμαν Κόπολα σκηνοθέτης βίντεο κλιπ.
Επιχειρηματική δραστηριότητα
Ο Φράνσις Φορντ Κόπολα μαζί με τον Τζορτζ Λούκας έχουν ιδρύσει την εταιρία παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών American Zoetrope. Εκτός του κινηματογράφου ο Κόπολα τα τελευταία χρόνια έχει ασχοληθεί με επιχειρήσεις ξενοδοχείων, εστιατορίων αλλά και παραγωγή κρασιού.
Επιλεγμένη φιλμογραφία (σκηνοθεσία)
• 1963: Dementia 13
• 1966: You're a Big Boy Now
• 1968: Finian's Rainbow
• 1969: Δε θα γυρίσω το βράδυ (The Rain People)
• 1972: Ο Νονός (The Godfather)
• 1974: Η συνομιλία (The Conversation)
• 1974: Ο Νονός ΙΙ (The Godfather: Part II)
• 1979: Αποκάλυψη τώρα (Apocalypse Now)
• 1982: Μια μέρα, ένας έρωτας (One from the Heart)
• 1983: Αουτσάιντερς, επαναστάτες χωρίς αύριο The Outsiders
• 1983: Ο αταίριαστος (Rumble Fish)
• 1984: Κόττον Κλαμπ (The Cotton Club)
• 1986: Η Πέγκυ Σου παντρεύτηκε (Peggy Sue Got Married)
• 1987: Πέτρινοι κήποι (Gardens of Stone)
• 1988: Τάκερ (Tucker: The Man and His Dream)
• 1989: Ιστορίες της Νέας Υόρκης (New York Stories, δεύτερο επεισόδιο Life without Zoe)
• 1990: Ο Νονός III (The Godfather: Part III)
• 1992: Δράκουλας (Bram Stoker's Dracula)
• 1996: Τζακ (Jack)
• 1997: Ο βροχοποιός (The Rainmaker)
• 2007: Νεότητα χωρίς νιάτα (Youth Without Youth)
• 2009: Tetro
Βραβεία
Ο Φράνσις Φορντ Κόπολα έχει κερδίσει πέντε όσκαρ σε τέσσερις κατηγορίες, ενώ έχει και αρκετές ακόμα υποψηφιότητες, καθώς επίσης και ένα αναμνηστικό βραβείο για το σύνολο της κινηματογραφικής προσφοράς του.
• Όσκαρ σκηνοθεσίας
o Ο Νονός II
o Τρεις ακόμα υποψηφιότητες (Ο Νονός, Αποκάλυψη τώρα, Ο Νονός III).
• Όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου
o Πάττον, ο θρύλος της Νορμανδίας
o Μία ακόμα υποψηφιότητα (Η Συνομιλία).
• Όσκαρ διασκευασμένου σεναρίου
o Ο Νονός
o Ο Νονός II
o Μία ακόμα υποψηφιότητα (Αποκάλυψη τώρα).
• Όσκαρ καλύτερης ταινίας (ως παραγωγός)
o Ο Νονός II
o Άλλες τέσσερις υποψηφιότητες (American Graffiti, Η Συνομιλία, Αποκάλυψη τώρα, Ο Νονός III).
• Αναμνηστικό Βραβείο Έρβινγκ Θάλμπεργκ για την Συνολική Προσφορά του (2010)
Δύο ταινίες του Κόπολα, Η Συνομιλία και Αποκάλυψη τώρα, έχουν κερδίσει το Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών.